Enneagram là gì? Khám phá 9 nhóm tính cách và ý nghĩa

Enneagram là một mô hình phân loại tính cách con người thành 9 nhóm chính, dựa trên động lực nội tại và cách phản ứng với thế giới xung quanh. Công cụ trắc nghiệm này được ứng dụng rộng rãi trong việc khám phá bản thân, cải thiện mối quan hệ và phát triển cá nhân lẫn nghề nghiệp.

Enneagram là gì?

Enneagram là một hệ thống giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tính cách con người, bằng cách chia thành 9 nhóm khác nhau, mỗi nhóm thể hiện một cách suy nghĩ, hành xử và cảm nhận riêng biệt trong cuộc sống. Mỗi người thường thuộc về một nhóm chính, nhưng vẫn có thể mang ảnh hưởng từ các nhóm khác tùy vào hoàn cảnh sống, cảm xúc và mức độ phát triển cá nhân.

Điểm đặc biệt của mô hình Enneagram là tập trung vào động lực bên trong của mỗi người – tức là lý do ẩn sau hành vi – thay vì chỉ mô tả hành vi bên ngoài. Nhờ vậy, Enneagram không chỉ dừng lại ở việc phân loại tính cách mà còn hỗ trợ chúng ta trong việc thấu hiểu bản thân, cải thiện mối quan hệ và định hướng phát triển lâu dài.

Lịch sử và nguồn gốc của mô hình Enneagram

Mô hình Enneagram hiện đại được phát triển từ những năm 1950 đến 1970, bắt đầu từ công trình của Oscar Ichazo – một nhà nghiên cứu về tri thức tâm linh và sau đó được tiếp nối bởi Claudio Naranjo – bác sĩ tâm thần học và giáo sư. Cả hai đã kết hợp những yếu tố cổ xưa với nghiên cứu hiện đại để tạo nên mô hình 9 nhóm tính cách như ngày nay.

Mặc dù được ứng dụng rất rộng rãi trong giáo dục, tư vấn tâm lý, phát triển bản thân và quản trị doanh nghiệp, mô hình Enneagram vẫn chưa được công nhận rộng rãi là công cụ khoa học chính thống. Một số nhà nghiên cứu xem đây là phương pháp mang tính phát triển cá nhân nhiều hơn là nghiên cứu tâm lý học học thuật. Tuy vậy, tính thực tiễn và khả năng giúp con người hiểu nhau sâu sắc hơn đã khiến Enneagram trở nên ngày càng phổ biến trên toàn thế giới.

Cấu trúc chính của mô hình

Mô hình Enneagram được xây dựng trên biểu đồ hình tròn có 9 điểm, mỗi điểm đại diện cho một kiểu tính cách. Các điểm này được kết nối với nhau bằng các đường nét thể hiện mối quan hệ chuyển động giữa các kiểu – chẳng hạn khi bạn cảm thấy căng thẳng hoặc an toàn, bạn có thể hành xử giống với nhóm khác.

Ngoài việc chia thành 9 nhóm, Enneagram còn phân loại con người theo 3 trung tâm chính, gồm:

• Trung tâm lý trí (đầu): nhóm 5, 6, 7 – xử lý thông tin bằng suy nghĩ, thường quan tâm đến sự an toàn và hiểu biết.
• Trung tâm cảm xúc (tim): nhóm 2, 3, 4 – phản ứng qua cảm xúc, mong muốn được công nhận, yêu thương.
• Trung tâm bản năng (bụng): nhóm 8, 9, 1 – phản ứng dựa trên bản năng, có xu hướng kiểm soát hoặc duy trì sự ổn định.

Ngoài ra, mỗi người còn có thể chịu ảnh hưởng từ hai nhóm liền kề trên biểu đồ, được gọi là “cánh” – tạo nên sự linh hoạt và tính cách phong phú hơn ở mỗi người.

Trắc nghiệm tính cách Enneagram

Trắc nghiệm Enneagram được thiết kế nhằm giúp mỗi người xác định nhóm tính cách nổi bật nhất của mình trong hệ thống 9 nhóm. Thông qua quá trình trả lời một loạt câu hỏi liên quan đến suy nghĩ, cảm xúc và hành vi, người làm bài test sẽ hiểu rõ hơn về động lực sống, điểm mạnh, điểm yếu cũng như cách mình phản ứng trong các tình huống thường gặp.

Thay vì đánh giá dựa trên hành vi bề mặt, bài test hướng tới việc khám phá yếu tố sâu bên trong – điều gì thúc đẩy bạn hành động, đâu là nỗi sợ tiềm ẩn và giá trị mà bạn luôn hướng đến trong cuộc sống.

Cách thực hiện bài kiểm tra

Bài trắc nghiệm tính cách Enneagram thường bao gồm từ 80 đến hơn 140 câu hỏi, tùy thuộc vào công cụ được sử dụng. Các câu hỏi có dạng chọn lựa hoặc đánh giá mức độ đồng ý với một phát biểu, tập trung vào các khía cạnh như:

• Bạn có xu hướng đặt cảm xúc người khác lên hàng đầu không?
• Bạn có thường cảm thấy cần kiểm soát tình huống?
• Bạn phản ứng thế nào khi gặp mâu thuẫn hoặc thất bại?
• Bạn tìm kiếm sự an toàn, thành công, tự do hay sự công nhận?

Người làm bài nên dành thời gian làm test trong không gian yên tĩnh, không bị xao nhãng và quan trọng nhất là trả lời thành thật theo cách mình thực sự là, không phải theo cách mình muốn trở thành.

Cách đọc và hiểu kết quả

Sau khi hoàn thành bài test, bạn sẽ nhận được kết quả chỉ ra nhóm tính cách chính của bạn trong 9 nhóm của Enneagram. Đây là nhóm phản ánh rõ nhất về cách bạn cảm nhận cuộc sống, điều gì khiến bạn vui hay lo lắng và cách bạn thường đối mặt với thử thách.

Ngoài nhóm chính, một số bài trắc nghiệm còn cho bạn biết nhóm “cánh”, tức là nhóm nằm cạnh bên trên biểu đồ Enneagram và có ảnh hưởng nhất định đến hành vi của bạn. Ví dụ, người thuộc nhóm 3 có thể mang tính cách gần với nhóm 2 hoặc nhóm 4, tùy theo khuynh hướng cá nhân.

Một số công cụ phân tích sâu hơn còn thể hiện mức độ cân bằng giữa các nhóm, chỉ ra khi bạn cảm thấy căng thẳng, bạn có xu hướng thể hiện hành vi của nhóm nào khác; hoặc khi thoải mái, bạn sẽ phát triển như nhóm nào.

Một số lưu ý quan trọng khi làm trắc nghiệm tính cách Enneagram

Khi thực hiện bài trắc nghiệm tính cách Enneagram, bạn cần lưu ý:

• Không nên xem kết quả như một kết luận tuyệt đối. Bài test chỉ là công cụ gợi mở, quan trọng hơn cả là quá trình bạn tự quan sát và nhận diện chính mình qua mô tả của từng nhóm.
• Kết quả có thể thay đổi nhẹ theo thời gian, đặc biệt khi bạn trưởng thành, thay đổi môi trường sống hoặc học cách phản ứng khác đi với những tình huống cũ.
• Đọc kỹ mô tả của các nhóm khác nhau cũng là cách tốt để nhận ra đâu mới thực sự là nhóm tính cách gần với bạn nhất, thay vì chỉ dựa hoàn toàn vào số điểm.
• Không có nhóm nào tốt hơn hay xấu hơn nhóm nào, mỗi nhóm đều có điểm mạnh và điểm dễ gây khó khăn riêng. Điều quan trọng là bạn biết mình đang ở đâu và muốn phát triển theo hướng nào.

9 Nhóm tính cách Enneagram

Mô hình Enneagram chia con người thành 9 kiểu tính cách cơ bản. Mỗi kiểu đại diện cho một cách nhìn nhận thế giới, một động lực chính bên trong và một kiểu hành xử đặc trưng. Dưới đây là phần mô tả chi tiết từng nhóm, giúp bạn dễ dàng nhận ra mình thuộc nhóm nào hoặc đang bị ảnh hưởng bởi kiểu tính cách nào.

Nhóm 1 – Người Cầu Toàn (The Reformer)

Người thuộc nhóm 1 là những người sống nguyên tắc, có trách nhiệm cao và luôn cố gắng làm mọi việc một cách đúng đắn. Họ quan tâm đến sự công bằng, kỷ luật và thường đặt ra tiêu chuẩn cao cho bản thân cũng như cho người khác. Khi thấy điều gì đó chưa đúng hoặc không hợp lý, họ thường không thể làm ngơ mà sẽ tìm cách sửa chữa hoặc cải thiện.

Trong công việc và cuộc sống, họ thường nghiêm túc, trung thực và tận tâm. Tuy nhiên, họ cũng dễ trở nên cứng nhắc hoặc khắt khe nếu mọi việc không đạt như kỳ vọng.

Đặc điểm nhận biết:

• Luôn muốn làm đúng và giữ mọi thứ theo trật tự
• Có xu hướng phê bình bản thân hoặc người khác khi thấy sai sót
• Dễ cảm thấy bức bối khi thấy sự thiếu trách nhiệm hoặc bất công
• Cố gắng giữ nguyên tắc ngay cả trong những tình huống khó khăn.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 1 được thúc đẩy bởi mong muốn sống đúng đắn, hướng đến sự tốt đẹp và đóng góp tích cực cho xã hội.

Điểm mạnh: Người nhóm 1 là những cá nhân trung thực, đáng tin cậy, có tinh thần cải tiến và ý thức đạo đức cao. Họ luôn sẵn sàng hành động vì điều đúng đắn.

Thách thức: Họ dễ tự gây áp lực cho bản thân, khó tha thứ khi mắc lỗi và có thể trở nên quá khắt khe với người khác. Việc học cách linh hoạt và chấp nhận sự chưa hoàn hảo là điều họ cần rèn luyện.

Nhóm 2 – Người Giúp Đỡ (The Helper)

Người nhóm 2 là những người sống tình cảm, giàu lòng nhân ái và luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác. Họ cảm thấy hạnh phúc khi có thể đóng vai trò hỗ trợ, chăm sóc hoặc làm điều gì đó tốt đẹp cho người xung quanh.

Họ thường đặt người khác lên trước bản thân và dễ nhận ra nhu cầu cảm xúc của người đối diện. Tuy nhiên, nếu không cân bằng, họ có thể bỏ quên chính mình hoặc cảm thấy tổn thương nếu không được ghi nhận.

Đặc điểm nhận biết:

• Luôn chủ động quan tâm, chăm sóc người khác
• Cảm thấy có ý nghĩa khi được người khác cần đến
• Dễ buồn khi cảm thấy bị bỏ rơi hoặc không được đáp lại tình cảm
• Hay làm nhiều việc vì người khác, kể cả khi bản thân đang mệt.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 2 được thúc đẩy bởi mong muốn được yêu thương và cảm thấy có giá trị thông qua sự cho đi và kết nối cảm xúc.

Điểm mạnh: Người nhóm 2 rất giàu lòng trắc ẩn, dễ thấu hiểu và tạo được mối quan hệ gần gũi với người khác. Họ mang đến sự ấm áp và hỗ trợ trong mọi môi trường.

Thách thức: Họ có thể bỏ bê nhu cầu cá nhân, sống phụ thuộc vào sự công nhận từ bên ngoài và gặp khó khăn khi cần nói “không”. Việc học cách yêu thương bản thân và thiết lập ranh giới là rất cần thiết.

Nhóm 3 – Người Thành Đạt (The Achiever)

Người thuộc nhóm 3 là những người năng động, có định hướng mục tiêu rõ ràng và luôn khao khát đạt được thành công. Họ thường là những cá nhân có sức hút, tự tin và biết cách tạo ấn tượng tích cực trong mắt người khác. Với họ, việc hoàn thành mục tiêu và được công nhận là điều vô cùng quan trọng.

Họ có khả năng thích nghi nhanh, làm việc hiệu quả và thường trở thành người dẫn dắt trong tập thể. Tuy nhiên, nếu không cân bằng, họ có thể quá chú trọng vào hình ảnh và thành tích, đến mức đánh mất sự kết nối thật với cảm xúc của chính mình.

Đặc điểm nhận biết:

• Luôn hướng đến thành công và hiệu quả
• Yêu thích cảm giác được công nhận và đánh giá cao
• Biết cách tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp, lôi cuốn
• Dễ cảm thấy thất vọng khi không đạt được kỳ vọng cá nhân.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 3 được thúc đẩy bởi mong muốn khẳng định bản thân thông qua thành tựu và sự công nhận từ xã hội.

Điểm mạnh: Người nhóm 3 có tinh thần cầu tiến, làm việc năng suất và biết truyền cảm hứng cho người khác. Họ thường là động lực thúc đẩy hiệu quả cho cả nhóm.

Thách thức: Họ dễ đánh đồng giá trị bản thân với thành tích, trở nên quá phụ thuộc vào hình ảnh và thiếu kết nối với cảm xúc thật. Họ cần học cách sống chậm lại và chấp nhận con người thật của mình, không chỉ là những gì mình thể hiện ra bên ngoài.

Nhóm 4 – Người Sâu Sắc (The Individualist)

Người thuộc nhóm 4 trong mô hình enneagram là những người sống nội tâm, sâu sắc và thường tìm kiếm sự khác biệt. Họ có thế giới cảm xúc phong phú, thích thể hiện bản thân theo cách riêng và muốn sống đúng với con người thật của mình. Họ thường có óc sáng tạo, yêu nghệ thuật và không ngại thể hiện cảm xúc.

Nhóm 4 rất quan tâm đến bản sắc cá nhân. Họ muốn được công nhận là người đặc biệt và thường tìm kiếm chiều sâu trong các mối quan hệ hoặc trải nghiệm. Tuy nhiên, cảm giác “khác biệt” đôi khi khiến họ cảm thấy cô đơn hoặc không thuộc về bất kỳ đâu.

Đặc điểm nhận biết:

• Thường nhạy cảm, giàu cảm xúc và sống thật với bản thân
• Dễ bị cuốn vào suy nghĩ về sự thiếu sót hoặc nỗi buồn không rõ nguyên nhân
• Luôn tìm kiếm những trải nghiệm mang tính cá nhân và cảm xúc
• Quan tâm đến cái đẹp, nghệ thuật và sự độc đáo.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 4 được thúc đẩy bởi mong muốn trở nên chân thật và khác biệt. Họ muốn thể hiện bản sắc cá nhân và cảm thấy được thấu hiểu ở mức sâu sắc.

Điểm mạnh: Người nhóm 4 sáng tạo, sâu sắc và có khả năng đồng cảm cao. Họ thường là người truyền cảm hứng về cảm xúc, nghệ thuật và sự chân thành.

Thách thức: Họ dễ rơi vào trạng thái buồn bã, cảm thấy không đủ hoặc bị tách biệt. Họ cần học cách trân trọng hiện tại, xây dựng kết nối thực tế và không quá lý tưởng hóa cảm xúc.

Nhóm 5 – Người Tìm Hiểu (The Investigator)

Người nhóm 5 có xu hướng phân tích, quan sát và thích tìm hiểu thế giới theo chiều sâu. Họ thích sự yên tĩnh, có không gian riêng và thường dành nhiều thời gian để nghiên cứu một lĩnh vực nào đó. Với họ, tri thức là sức mạnh và hiểu biết là cách để kiểm soát cuộc sống.

Nhóm 5 thường sống độc lập, ít khi thể hiện cảm xúc. Họ cẩn trọng trong giao tiếp và không dễ dàng chia sẻ suy nghĩ với người khác. Tuy nhiên, khi đã tin tưởng ai đó, họ sẽ là người bạn đáng quý với sự trung thành và hiểu biết sâu sắc.

Đặc điểm nhận biết:

• Yêu thích học hỏi, nghiên cứu và quan sát từ xa
• Cần nhiều thời gian ở một mình để nạp lại năng lượng
• Có xu hướng giữ khoảng cách cảm xúc trong các mối quan hệ
• Cảm thấy an toàn khi có đủ kiến thức và kiểm soát được môi trường xung quanh.

Giá trị cốt lõi: Người nhóm 5 được thúc đẩy bởi mong muốn hiểu sâu và bảo vệ ranh giới cá nhân. Họ tin rằng tri thức giúp họ tồn tại và giữ được sự độc lập.

Điểm mạnh: Họ là những người phân tích giỏi, tập trung cao, có khả năng tư duy sâu sắc và khách quan. Họ thường rất giỏi trong các lĩnh vực chuyên môn đòi hỏi kiến thức sâu và kỹ năng độc lập.

Thách thức: Họ dễ cô lập bản thân, ngại giao tiếp xã hội và tránh tiếp xúc cảm xúc. Việc học cách mở lòng, chia sẻ và tạo kết nối thật là điều giúp họ phát triển toàn diện hơn.

Nhóm 6 – Người Trung Thành (The Loyalist)

Theo mô hình Enneagram, nhóm 6 là những người sống có trách nhiệm, đáng tin cậy và luôn quan tâm đến sự an toàn, ổn định. Họ thường là người cảnh giác, luôn tính trước rủi ro và có xu hướng chuẩn bị cho mọi tình huống. Trong tập thể, họ là người hỗ trợ thầm lặng nhưng vững chắc, thường bảo vệ những giá trị họ tin tưởng.

Người nhóm 6 thường có mối quan hệ lâu dài, trung thành và biết giữ lời hứa. Tuy nhiên, họ dễ lo xa, nghi ngờ hoặc căng thẳng khi mọi việc trở nên không chắc chắn. Họ có thể dựa vào người khác để tìm sự an tâm, hoặc ngược lại, phản kháng để tự bảo vệ chính mình.

Đặc điểm nhận biết:

• Luôn suy nghĩ trước sau, cẩn trọng trong quyết định
• Dễ lo lắng về tương lai hoặc các tình huống xấu có thể xảy ra
• Rất trung thành trong các mối quan hệ và công việc
• Có thể dao động giữa tin tưởng và nghi ngờ.

Giá trị cốt lõi: Người nhóm 6 được thúc đẩy bởi nhu cầu được an toàn, có định hướng rõ ràng và được hỗ trợ trong cuộc sống.

Điểm mạnh: Họ là những người kiên định, có trách nhiệm và luôn sẵn sàng hỗ trợ người khác. Họ giữ cho tập thể ổn định và đáng tin cậy trong những tình huống căng thẳng.

Thách thức: Họ dễ bị căng thẳng, lo lắng quá mức và nghi ngờ cả bản thân lẫn người khác. Họ cần rèn luyện lòng tin, học cách bình tĩnh trước điều chưa chắc chắn và phát triển sự tự tin từ bên trong.

Nhóm 7 – Người Lạc Quan (The Enthusiast)

Người thuộc nhóm 7 thường mang tinh thần lạc quan, yêu tự do và thích khám phá những điều mới mẻ. Họ luôn tìm kiếm trải nghiệm thú vị, ghét sự nhàm chán và có xu hướng tránh né cảm xúc tiêu cực. Cuộc sống với họ là một hành trình đầy cơ hội cần được tận hưởng trọn vẹn.

Họ rất giỏi tạo ra năng lượng tích cực trong nhóm, biết cách làm người khác vui và thường có khả năng nhìn thấy mặt tốt của mọi vấn đề. Tuy nhiên, họ cũng dễ bị phân tâm và khó tập trung lâu dài vào một điều gì đó.

Đặc điểm nhận biết:

• Luôn tìm kiếm những điều mới, thích thử thách và sự đa dạng.
• Thường tránh né những cảm xúc buồn bã hoặc mệt mỏi.
• Có xu hướng bắt đầu nhiều việc cùng lúc nhưng khó theo đến cùng.
• Rất hoạt bát, nhanh nhẹn và dễ làm người khác cảm thấy vui vẻ.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 7 được thúc đẩy bởi mong muốn được tự do, tránh cảm giác bị mắc kẹt và sống một cuộc đời phong phú về trải nghiệm.

Điểm mạnh: Họ mang lại tinh thần tích cực, khả năng thích nghi nhanh và luôn tìm ra giải pháp trong những tình huống khó khăn.

Thách thức: Họ dễ bỏ dở giữa chừng, thiếu kiên nhẫn và tránh né những cảm xúc không thoải mái. Việc rèn luyện khả năng kiên trì và đối diện với cảm xúc thật là điều quan trọng giúp họ trưởng thành.

Nhóm 8 – Người Mạnh Mẽ (The Challenger)

Người nhóm 8 là những cá nhân mạnh mẽ, quyết đoán và có xu hướng nắm quyền chủ động trong mọi tình huống. Họ không ngần ngại thể hiện quan điểm, sẵn sàng bảo vệ bản thân và những người mà họ yêu quý. Với họ, sự kiểm soát là cần thiết để duy trì trật tự và sự an toàn.

Dù vẻ ngoài mạnh mẽ, nhóm 8 thường che giấu một mặt mềm yếu mà họ không dễ thể hiện. Họ coi trọng sự công bằng và thường đứng lên vì những điều họ cho là đúng.

Đặc điểm nhận biết:

• Rất quyết đoán, thẳng thắn và không dễ bị chi phối.
• Ghét sự yếu đuối, thiếu minh bạch hoặc bị người khác điều khiển.
• Có khả năng lãnh đạo tự nhiên, thường giữ vai trò dẫn dắt trong tập thể.
• Dễ phản ứng mạnh khi cảm thấy bị đe dọa hoặc mất kiểm soát.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 8 được thúc đẩy bởi nhu cầu kiểm soát, bảo vệ bản thân và tránh bị tổn thương.

Điểm mạnh: Họ mạnh mẽ, kiên cường và luôn sẵn sàng đấu tranh cho điều mình tin tưởng. Họ thường là chỗ dựa đáng tin cậy trong những tình huống khó khăn.

Thách thức: Họ có thể trở nên áp đặt, nóng nảy hoặc làm người khác cảm thấy bị lấn át. Việc học cách mềm mỏng hơn và lắng nghe người khác là bước quan trọng để xây dựng mối quan hệ hài hòa.

Nhóm 9 – Người Hòa Giải (The Peacemaker)

Người nhóm 9 là những người hiền hòa, dễ chịu và luôn mong muốn giữ gìn sự ổn định trong các mối quan hệ. Họ ghét mâu thuẫn, thường chọn cách im lặng hoặc nhún nhường để tránh va chạm. Họ giỏi thích nghi và có khả năng cảm thông với nhiều quan điểm khác nhau.

Nhóm 9 thường đóng vai trò kết nối trong tập thể, giúp xoa dịu căng thẳng và tạo ra sự cân bằng. Tuy nhiên, nếu không cẩn thận, họ có thể trở nên quá thụ động hoặc đánh mất chính kiến cá nhân.

Đặc điểm nhận biết:

• Dễ hòa hợp, không thích tranh cãi hay đối đầu.
• Có xu hướng trì hoãn hoặc né tránh quyết định.
• Thường ưu tiên người khác, đôi khi quên mất nhu cầu của bản thân.
• Luôn tìm kiếm sự yên ổn và tránh những thay đổi bất ngờ.

Giá trị cốt lõi: Nhóm 9 được thúc đẩy bởi mong muốn sống trong hòa bình, tránh xung đột và duy trì cảm giác kết nối với mọi người.

Điểm mạnh: Họ điềm tĩnh, dễ mến và là cầu nối giúp mọi người cảm thấy được thấu hiểu. Họ mang lại cảm giác an toàn và hài hòa cho tập thể.

Thách thức: Họ có thể thiếu quyết đoán, dễ bị lấn át và không thể hiện rõ mong muốn cá nhân. Họ cần học cách nói lên tiếng nói của mình và chủ động hơn trong các lựa chọn cuộc sống.

Ứng dụng Enneagram trong đời sống và phát triển cá nhân

Việc hiểu rõ nhóm tính cách của mình theo mô hình Enneagram không chỉ mang tính tham khảo. Khi biết mình là ai, vì sao mình hành động như vậy và điều gì thực sự thúc đẩy mình, bạn sẽ có khả năng điều chỉnh, phát triển và sống chủ động hơn. Dưới đây là những cách thiết thực mà bạn có thể ứng dụng Enneagram vào cuộc sống hàng ngày.

Hiểu và phát triển bản thân

Enneagram giúp bạn nhìn sâu vào bên trong, nhận diện được:

• Động lực thật sự khiến bạn hành động.
• Nỗi sợ hoặc cảm xúc thường bị che giấu.
• Cách bạn phản ứng khi bị căng thẳng hoặc khi mọi việc suôn sẻ.

Khi hiểu được nhóm tính cách chính và nhóm ảnh hưởng, bạn sẽ dễ dàng xác định điểm mạnh cần phát huy và điểm yếu cần điều chỉnh. Điều này rất hữu ích khi bạn đang trong hành trình hoàn thiện bản thân, vượt qua khuyết điểm hoặc tìm hướng đi phù hợp với con người thật của mình.

Cải thiện mối quan hệ

Một trong những ứng dụng rõ rệt nhất của Enneagram là cải thiện cách bạn kết nối với người khác. Khi hiểu được nhóm tính cách của bạn bè, đồng nghiệp, người thân hoặc người yêu, bạn sẽ:

• Biết cách nói chuyện phù hợp với từng kiểu người.
• Tránh hiểu lầm và giảm mâu thuẫn không cần thiết.
• Nhận ra cách mỗi người thể hiện tình cảm hoặc phản ứng với áp lực.
• Biết cách hỗ trợ hoặc lắng nghe người khác theo đúng nhu cầu của họ.

Ví dụ, người thuộc nhóm 2 cần được cảm thấy được yêu thương và có ích, trong khi nhóm 5 lại cần không gian riêng và sự yên tĩnh. Nhóm 8 có thể thẳng thắn quá mức, nhưng thực chất họ đang cố gắng bảo vệ điều họ quan tâm. Những hiểu biết này giúp bạn giao tiếp sâu sắc hơn, không chỉ dựa trên cảm tính.

Hướng nghiệp và làm việc hiệu quả hơn

Mỗi nhóm tính cách Enneagram sẽ phù hợp với những kiểu công việc và phong cách làm việc khác nhau. Ví dụ:

• Nhóm 3 thường giỏi trong các công việc đòi hỏi thành tích rõ ràng như kinh doanh, quản lý, truyền thông.
• Nhóm 5 thích hợp với các lĩnh vực nghiên cứu, phân tích hoặc kỹ thuật.
• Nhóm 9 phát huy tốt khi đóng vai trò hòa giải, hỗ trợ trong môi trường nhóm.

Khi hiểu nhóm của mình, bạn có thể:

• Chọn công việc phù hợp với năng lực và giá trị cá nhân.
• Xây dựng lộ trình phát triển dựa trên điểm mạnh thật sự.
• Làm việc hiệu quả hơn vì bạn hiểu điều gì khiến mình có động lực.
• Cộng tác hài hòa hơn với người có kiểu tính cách khác.

Tự điều chỉnh hành vi và cảm xúc

Enneagram không chỉ mô tả bạn là ai, mà còn giúp bạn quan sát và thay đổi cách mình phản ứng trong cuộc sống. Ví dụ:

• Khi nhóm 1 thấy mình đang trở nên quá cầu toàn, họ có thể học cách buông bỏ kỳ vọng.
• Khi nhóm 6 lo lắng quá mức, họ có thể rèn luyện lòng tin.
• Khi nhóm 7 muốn bỏ cuộc giữa chừng, họ có thể kiên trì để hoàn thành mục tiêu.

Việc nhận ra những “mô hình phản ứng lặp đi lặp lại” là bước đầu tiên để bạn thoát khỏi giới hạn vô thức và sống có ý thức hơn với lựa chọn của mình.

Phát triển đội nhóm và lãnh đạo

• Enneagram ngày nay còn được nhiều công ty và nhà lãnh đạo sử dụng để:
• Hiểu rõ tính cách của từng thành viên trong nhóm.
• Giao việc phù hợp với điểm mạnh từng người.
• Xây dựng văn hóa làm việc dựa trên sự thấu hiểu và tôn trọng khác biệt.
• Giải quyết mâu thuẫn nội bộ bằng sự đồng cảm thay vì áp đặt.

Một nhà quản lý hiểu Enneagram không chỉ đưa ra quyết định tốt hơn, mà còn tạo ra môi trường làm việc tích cực, nơi mọi người phát huy tiềm năng thật sự.

So sánh trắc nghiệm tính cách Enneagram với phương pháp MBTI

Trong số các công cụ khám phá tính cách, Enneagram và MBTI là hai phương pháp nổi bật và thường được nhắc đến nhiều nhất. Dù cùng hướng đến mục tiêu giúp con người hiểu chính mình hơn, hai phương pháp này lại có cách tiếp cận hoàn toàn khác nhau.

Hiểu được sự khác biệt giữa Enneagram và MBTI sẽ giúp bạn lựa chọn công cụ phù hợp nhất với mục đích của mình, hoặc kết hợp cả hai để có cái nhìn toàn diện hơn về bản thân.

– Cách tiếp cận:

• Enneagram tập trung vào động lực nội tâm, nỗi sợ sâu bên trong và cách bạn phản ứng khi thoải mái hoặc căng thẳng. Nó giải thích vì sao bạn hành động như vậy và hướng dẫn bạn phát triển dựa trên nhận thức cảm xúc.
• MBTI (Myers-Briggs Type Indicator) dựa trên cách bạn tiếp nhận thông tin và ra quyết định. MBTI chia con người thành 16 nhóm dựa trên 4 cặp yếu tố: hướng nội hoặc hướng ngoại, cảm nhận hoặc trực giác, lý trí hoặc cảm xúc, nguyên tắc hoặc linh hoạt.

– Mục tiêu sử dụng

• Enneagram thường được dùng để phát triển bản thân ở chiều sâu, thấu hiểu cảm xúc và cải thiện các mối quan hệ. Nó giúp bạn nhìn rõ mặt sáng và mặt tối trong tính cách của mình.
• MBTI được ứng dụng nhiều trong lĩnh vực giáo dục, hướng nghiệp, xây dựng đội nhóm hoặc tìm hiểu phong cách làm việc. Nó giúp bạn hiểu mình thiên về kiểu xử lý thông tin và tương tác với thế giới như thế nào.

– Tính linh hoạt:

• Trong Enneagram, con người không bị cố định trong một nhóm. Bạn có thể phát triển theo thời gian, chịu ảnh hưởng từ các nhóm liền kề và chuyển động tính cách theo hoàn cảnh.
• MBTI phân loại người theo tổ hợp cố định. Mỗi người có một mã tính cách gồm 4 chữ cái, ví dụ như INFP hoặc ESTJ và thường không thay đổi nhiều theo thời gian.

– Trải nghiệm làm bài:

• Bài trắc nghiệm Enneagram thường đặt nhiều câu hỏi về cảm xúc, động lực sống, phản ứng với áp lực và giá trị cá nhân. Kết quả chỉ ra nhóm chính, nhóm ảnh hưởng và hướng phát triển.
• Bài test MBTI thiên về lựa chọn thói quen hành vi, cách suy nghĩ, làm việc và giao tiếp. Kết quả cho bạn một mã tính cách và mô tả chi tiết về phong cách cá nhân.

Tóm lại, Enneagram giúp bạn hiểu điều gì đang điều khiển bên trong mình, còn MBTI giúp bạn nhận ra cách bạn tương tác với thế giới xung quanh. Cả hai đều có giá trị riêng và khi kết hợp, chúng mang đến cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về con người bạn.

Bạn có thể bắt đầu với Enneagram để hiểu sâu về bản thân, sau đó khám phá MBTI để hiểu cách bạn thể hiện bản thân trong hành vi và giao tiếp. Không có công cụ nào là “tốt hơn”, chỉ có cái phù hợp hơn với câu hỏi bạn đang tìm lời giải.

Hiểu rõ Enneagram là gì và nhóm tính cách của bản thân là bước đầu tiên để sống tỉnh thức, kết nối sâu sắc hơn và phát triển bền vững từ bên trong. Dù bạn là người sống cảm xúc, lý trí, nhạy cảm, mạnh mẽ hay lạc quan, mô hình Enneagram đều có thể trở thành tấm bản đồ nội tâm hữu ích, giúp bạn hiểu mình và người khác một cách rõ ràng hơn.

Hãy bắt đầu hành trình khám phá từ chính bên trong bạn. Và biết đâu, chính từ sự hiểu mình ấy, bạn sẽ tìm thấy hướng đi mà bấy lâu nay vẫn đang mơ hồ tìm kiếm.